W sytuacji gdy Muay Thai staje się systemem coraz bardziej standaryzowanym i umiędzynaradawianym, absorbując wiele elementów z boksu, wielu ludzi z tęsknotą wspomina dawne minione czasy Kaad Chuek i tradycyjnych metod treningowych.

MUAY BORAN (Starożytne Muay Thai) jest terminem używanym obecnie w odniesieniu do praktyki tej starej formy Muay Thai. Muay Boran jest dużo “czystszą” i tradycyjną formą treningu Muay Thai. Proces treningowy jest dużo bardziej rozłożony w czasie i nastawiony na sukcesywne opanowywanie tradycyjnych technik rozpoczynając od najważniejszej dla Muay Boran pracy stóp.

Podczas gdy nauczyciel Muay Thai (ringowego) koncentruje się na jak najszybszym nauczeniu “prymitywnych” NAJPROSTSZYCH (najłatwiejszych do zastosowania) technik by umożliwić zawodnikowi wejście na ring po możliwie najkrótszym procesie treningowym, instruktor Muay Boran uwydatnia tradycyjne aspekty i metody treningowe tej sztuki akcentując szczególnie estetyczne i rytualne elementy. Wielokrotnie zdarza się że uczniowie Muay Boran muszą ćwiczyć charakterystyczne sposoby poruszania się (Yaang Saam Khum, Yaang Suko Sem itp.) przez miesiąc zanim przejdą do następnego etapu.
Podczas gdy wielu tzw. “instruktorów Muay Thai” w kulturze zachodniej nie wie nawet co to jest YAANG SAAM KHUM, dla każdego ćwiczącego Muay Boran jest to “serce i dusza” stylu. Yaang Saam Khum w kręgach adeptów Muay Boran jest znane pod określeniem TAR KHRU (forma nauczyciela) ponieważ tak bardzo przesiąknięte jest własnymi metodami i technikami nauczyciela że obserwując krok walczącego zawodnika często można odgadnąć czyim jest uczniem.
Równie ważny jak Yaang Saam Khum jest dla ucznia Muay Boran tradycyjny “taniec” przed walką znany jako WAI KHRU odbywający się pod dyktando tradycyjnej muzyki instrumentalnej RAM MUAY. Tradycyjnie szczególnie WAI KHRU wskazywało z jakiej szkoły pochodzi uczeń (obecnie różnice te niestety w dużym stopniu uległy zatarciu) oraz często wskazywało widowni jego umiejętności. Służyło złożeniu nauczycielowi szacunku i rozgrzewce przed walką.
O ile Muay Thai jest obecnie SPORTEM walki, o tyle Muay Boran można określić jako SZTUKĘ walki. Tradycyjnie nie ma w Muay Boran podziału na wagi, zaś w walce “wszystkie chwyty są dozwolone”. Walki rozgrywane były bardziej w formie “dobrowolnego doboru zawodników” niż “doboru wg wagi”. W walce używano KAAD CHUEK (tradycyjne owijacze rąk) mających na celu zwiększenie obrażeń u przeciwnika nie zaś ochronę jak to jest w przypadku współczesnych rękawic. Muay Boran pozostaje piękną wysoce zrytualizowaną sztuką walki ekstremalnie skuteczną zarówno na ringu jak i w sytuacji starcia “ulicznego”.
Jest komplementarnym systemem zawierającym wszystkie elementy realnej sztuki walki tzn.:

  • kopnięcia,

  • uderzenia pięściami,

  • uderzenia łokciami,

  • uderzenia kolanami,

  • uderzenia głową,

  • dźwignie,

  • łamania,

  • podcięcia i rzuty.

W wielu przypadkach Muay Boran nierozerwalnie związane jest z KRABI KRABONG(trening tradycyjną Tajską bronią). Współcześnie Muay Boran wykorzystywane jest w szczególności do treningu Policji, Wojska i Sił Specjalnych. Nic w tym dziwnego gdyż od wieków jest to tradycyjnie “styl pola bitwy” wykuty w ogniu walki.
Terminem Muay Boran określane są wszystkie regionalne odmiany tradycyjnego Muay Thai. Jest ich wiele i różnią się często znacznie w zależności od technik jakie preferuje nauczyciel. Obecnie czasami zdarza się sytuacja w której w obrębie jednej szkoły odrębny program treningowy stosowany jest w stosunku do zawodników mających jak najszybciej “wyjść na ring” (takich zawodników jest przytłaczająca większość), osobny zaś dla entuzjastów tradycyjnych metod treningowych.
Historycznie najsławniejszymi odmianami Muay Boran są cztery systemy rozsławione przez zawodników którzy wygrali królewski turniej w 1898 roku. Tymi stylami starożytnego MUAY KAAD CHUEK (Muay Thai w owijaczach) są:

  1. Muay Pra Nakorn

  2. Muay Chaya

  3. Muay Korat

  4. Muay Lopburi

Osobnym terminem związanym z Muay Boran jest MUAY LUANG (królewskie Muay Thai) określające techniki ćwiczone przez królewską gwardię i ochronę. Ta elitarna forma Muay Boran powstała dzięki systemowi naboru królewskich oficerów i ochrony. Wybitni wojownicy Muay Thai    zawsze byli w Tajlandii (dawniej Syjam) obdarzani szczególnym szacunkiem. Królowie zapraszali takich ludzi do pałacu by tam żyli i uczyli sztuki walki królewskich żołnierzy, ochronę osobistą i gwardię a nawet samych królów i książęta. Na pewnym etapie w okresie Ayutthaya został powołany pluton królewskiej gwardii którego zadaniem była ochrona króla i kraju. Każdy z tych żołnierzy uzyskał swój awans poprzez selekcję polegającą na turnieju na oczach samego monarchy. Stopnie oficerskie zostały nadane tym którzy wykazali się szczególnymi umiejętnościami w walce.
PS. Chciałbym uniknąć wrażenia jakie mogłoby powstać w wyniku przeczytania tego tekstu. Nie uważam by Muay Boran było lepsze czy też gorsze od Muay Thai “ringowego”. Jedyną różnicą jest to że jest INNE, bardziej rozbudowane i bardziej komplementarne. Wcale to jednak nie świadczy o tym czy jest lepsze czy gorsze. Po prostu ćwiczone jest w innym celu. Muay Thai “ringowe” podporządkowane jest pewnym regułom i przepisom, co nieuchronnie prowadzi do ograniczenia i ujednolicenia najskuteczniejszych w obrębie tych przepisów technik. To że są to techniki najprostsze i niemal “prymitywne” wcale ich nie “dyskwalifikuje”. WRĘCZ PRZECIWNIE. Każdy kto kiedykolwiek walczył w ringu WIE że to właśnie te najprostsze i “najprymitywniejsze” techniki w znakomitej większości najszybciej i najczęściej sprawdzają się w sytuacji realnego starcia. Wszystkie te techniki RÓWNIEŻ (a może przede wszystkim?) są ćwiczone w tradycyjnym Muay Boran. Dlatego określenia “prymitywne” nie używam tutaj w znaczeniu “pejoratywnym” lecz raczej z wydźwiękiem “pozytywnym”.